Aan de hand van de perspectieven gezondheid en veiligheid brengen we twee aspecten van de energietransitie in beeld; waterstof en klimaatverandering. De klimaatverandering ligt ten grondslag aan de energietransitie en waterstof is één van de mogelijke duurzame alternatieve energiebronnen. Maar alles heeft voor- en nadelen, dus ook de energietransitie levert veel (nieuwe) signalen op het gebied van gezondheid en veiligheid. In de video's lichten we beide kanten toe.

De Energietransitie: Klimaatverandering

Spreker: Joost van Ree, RIVM

Joost: We willen met zijn allen zo snel mogelijk de klimaatverandering oplossen.
En daarom plaatsen we momenteel veel windturbines en werken we aan verduurzamen van woningen.
Dat leidt tot veel gezondheidswinst, maar er kunnen ook negatieve gevolgen aan zitten.

Rijkslogo met daaronder de beeldtekst: De Energietransitie. Voor- en nadelen van nieuwe technieken

Joost: Ondanks dat we om ons heen al heel veel windturbines, zonneparken en waterpompen zien komt de...
meeste energie in Nederland nog gewoon uit fossiele bronnen zoals olie en aardgas.
Bij het verbranden van deze producten komen er broeikasgassen vrij, zoals CO2 en dat leidt tot klimaatverandering.
Daarom hebben we internationaal afgesproken dat we stoppen met het verbranden van fossiele bronnen.
En gaan we overschakelen naar duurzame bronnen voor onze energie.
Deze grote verandering aan ons energiesysteem noemen we de energietransitie.

Omdat we stoppen met het verbranden van fossiele bronnen neemt ook de luchtverontreiniging af.
En daar mee is de energietransitie niet alleen goed tegen de klimaatverandering maar ook goed voor minder...
luchtvervuiling en daarmee goed voor onze gezondheid. Per saldo gaat onze gezondheid er op vooruit.
Maar naast de gezondheidswinst kunnen de nieuwe energietechnieken ook negatieve effecten hebben.
Een goed voorbeeld hiervan is de verduurzaming van woningen. Om van het aardgas af te gaan, moeten we...
de woningen goed isoleren zodat de warmte beter wordt vastgehouden in de winter en we minder energie nodig hebben.
Maar in de zomers, zeker met klimaatverandering nu het wat warmer wordt willen we juist die warmte goed kwijt kunnen.
Goede ventilatie mogelijkheden en duurzame koeltechnieken dragen bij aan een goede binnenlucht en zo maken we onze woningen...
duurzaam, gezond en comfortabel. Maar slecht onderhoud of verkeerd gebruik leidt tot een slechte binnenlucht en geluidsoverlast.

Daarom is het belangrijk om te blijven signaleren hoe we dit beter kunnen maken.
Bijvoorbeeld door duurzame energietechnieken te verbeteren of door meer voorlichting te geven door goede onderhoudscontracten...
te maken of mensen die dit nodig hebben te ontzorgen. Het is dan ook belangrijk dat we allemaal blijven signaleren...
zodat we bij de energietransitie goed blijven kijken naar de effecten op de gezondheid en veiligheid van mens én natuur.

Rijkslogo met daaronder de beeldtekst: Meer weten? Signalenleefomgeving.nl

Veiligheid van Waterstof

Spreker: Leendert Gooijer, programmacoördinator Nationale Veiligheid

Leendert: We zijn er al jaren mee bezig. De klimaatverandering.
We zijn hard opzoek naar duurzame energiebronnen en één daarvan is waterstof!
Dat is een fantastische brandstof, maar er zitten ook gevaren aan.

Rijkslogo met daaronder de beeldtekst: De Energietransitie. De veiligheid van waterstof

Leendert: De energietransitie is een hele grote verandering van ons huidige energiesysteem.
Het betekent in het kort dat ons huidig systeem gebasseerd op fossiele brandstoffen...
zoals olie en aardgas, die vervangen we en we gaan op zoek naar duurzame energiebronnen...
om daar ons systeem op te bouwen.

Waterstof is één van de stoffen die bruikbaar is als duurzame energiebron.
Het kan bijvoorbeeld geproduceerd worden van windenergie op zee.
Het mooie van waterstof is, is dat daarbij geen CO2 vrij komt.
De waterstof is vervolgens bruikbaar in de industrie en het vervoer.
En misschien op langer termijn ook bij iedereen thuis als vervanger van aardgas.
Dat lijkt nog wel ver weg, maar er wordt bijvoorbeeld al onderzocht...
of de huidige aardgasleidingen ook geschikt zijn voor waterstof.
Er is ook een keerzijde aan het gebruik van waterstof.

Waterstof is bijvoorbeeld brandgevaarlijk en kan zo een veiligheidsrisico vormen.
Een ander voorbeeld is dat waterstof reukloos is.
Dus als er een lekkage is, is de vraag hoe ontdekken we die?
Een andere veiligheidsvraagstuk is de opslag van waterstof.
Daarvoor heb je of hele hoge drukken nodig...
of als je het als vloeistof op wilt slaan, juist hele lage temperaturen.
Een alternatief daarvoor is bijvoorbeeld ammoniak.

Maar ammoniak is op zijn beurt weer giftig...
met andere risico’s voor gezondheid, veiligheid en milieu.
In Nederland en andere landen worden onderzoeken gedaan naar de energietransitie.
Er wordt gekeken naar wat zijn nou de mogelijke effecten van zowel de fossiele- als de duurzame energiebronnen.
Dat is belangrijk om eventueel ook nieuwe maatregelen in te stellen.
Dat kan de overheid doen om juist de gezondheid en de veiligheid te verbeteren of te beschermen.
Bij een mooi alternatief als waterstof is het belangrijk om nu al na te denken over gezondheid en veiligheid...
om die te beschermen en te verbeteren.

Rijkslogo met daaronder de beeldtekst: Meer weten? Signalenleefomgeving.nl