De kans op extreem weer zoals hittegolven, zware neerslag of droogte is de laatste jaren toegenomen. Om vroegsignalen hiervoor in beeld te krijgen heeft het projectteam Signalering Milieugezondheidseffecten en Veiligheid de  verkenning Vroegsignalering Extreem Weer geschreven. In deze verkenning zijn aan de hand van vier scenario's de mogelijke milieugezondheidseffecten zijn geïnventariseerd. 

Op basis van deze verkenning zijn de volgende vroegsignalen geïdentificeerd:

Scenario ‘Technocratie en extreem weer’

• Als een gevolg van ‘meer extreem weer’ zullen effecten op milieu, gezondheid en veiligheid in toenemende mate gekoppeld zijn aan conflicterende belangen in het ruimtelijk domein. Hierbij bestaat het gevaar dat het onvoldoende erkennen van het belang van landschappelijke en menselijke waarden zal leiden tot toenemende medicalisering van de discussie;
• Hoewel technocratie ons veel positieve zaken brengt in de omgang met extreem weer, zal te weinig participatie van bewoners in de omgang met ruimtelijke conflicten (vertechnologisering) leiden tot negatieve gezondheidseffecten (stress) door een gebrek aan controle;

Scenario’s ‘Zelf doen & lokale leefomgeving en extreem weer’

• Samen optrekken op lokale platformen (bijvoorbeeld op gebied van energieopwekking, vervoer of producten/diensten delen), bij de inrichting van de lokale leefomgeving en in citizen science projecten ten behoeve van adaptatie- en mitigatiemaatregelen, heeft doorgaans een breed positief gezondheidseffect. Het werkt niet alleen positief op het inperken van de gevaren die gepaard gaan met extreem weer, maar werkt vooral ook positief op de onderlinge betrokkenheid, op empowerment, op vertrouwen en op de preventie van eenzaamheid en depressie;

Scenario’s ‘Zelf doen, gelijke milieukwaliteit voor iedereen en extreem weer’

• De bovengenoemde positieve gezondheidseffecten zijn bij een aanpak die appelleert aan het initiatief van burgers zelf in veel gevallen ongelijk verdeeld en vallen daarbij vooral ten deel aan de burgers met een hogere sociaaleconomische status;

Scenario Gelijke milieukwaliteit voor iedereen

• Voor kwetsbare groepen in aandachtswijken zijn de gezondheidseffecten van extreem weer het groots. Met adaptatiemaatregelen is hier de meeste winst te halen;
• Een toename van EMV, Laagfrequent geluid en trillingen door adaptatie- en mitigatiemaatregelen, zal leiden tot meer onverklaarde aan het milieu toegeschreven aandoeningen. De toenemende zichtbaarheid in het landschap en groei in de hiermee samengaande onzekerheden bij burgers speelt hierbij intermediërende een rol.