Laatste wijziging op 25/11/2024
Er komen steeds meer nieuwe windparken op zee, omdat Nederland meer energie wil opwekken met windturbines. De windturbines op de Noordzee moeten beschermd worden tegen corrosie (bijvoorbeeld roest). Dat kan bijvoorbeeld door speciale metalen of epoxy-coatings te gebruiken. Zeker is dat het gebruik van de opofferingsmetalen niet schadelijk is. Epoxy-coatings kunnen wel schadelijk zijn. Op dit moment is niet bekend of deze coatings worden gebruikt in Nederland. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) rekende uit dat in het ergste geval het gebruik schadelijk kan zijn voor mens en milieu. .
Blootstelling aan coatings van windturbines op zee
In epoxy-coatings zitten kleine hoeveelheden van de chemische stoffen Bisfenol A (BPA) en 4-tert-butylfenol (4-tbp). Deze stoffen kunnen langzaam van windturbines in het water lekken. Op deze manier kunnen organismen in het water aan deze stoffen worden blootgesteld. Als er rondom de windturbines vis of schelpdieren worden gekweekt en gevangen kan ook de mens aan deze stoffen worden blootgesteld als ze deze dieren opeten. Voor 4-tbp wordt er geen risico voor de mens verwacht, maar kan een risico voor organismen in het water niet uitgesloten worden.
Gezondheidseffecten van BPA en 4-tbp
Het binnenkrijgen van te veel BPA is schadelijk voor de vruchtbaarheid en kan hormoon verstorend werken. Baby’s en kinderen lopen een vergroot risico, omdat zij relatief meer BPA binnen kunnen krijgen door hun lagere lichaamsgewicht. Baby’s kunnen ook blootgesteld worden via moedermelk.
Ook zijn er aanwijzingen dat BPA effect kan hebben op de ontwikkeling van het zenuwstelsel en het immuunsysteem van (ongeboren) kinderen.
4-tbp kan ook, net zoals BPA, effect hebben op de vruchtbaarheid en een hormoon verstorende werking hebben. Op basis van de huidige informatie wordt niet verwacht dat concentraties van deze stof hoog genoeg zijn in het water om te leiden tot risico’s voor de mens. Wel is er een mogelijk risico voor organismen in het water.
De aanpak van coatings van windturbines op zee
Het is belangrijk om een beter beeld te krijgen van de coatings op windturbines. Dit is zeker belangrijk als er wordt gevist in de buurt van de windturbines. Ook beveelt het RIVM aan om ervoor te zorgen dat coatings op nieuwe windturbines zo min mogelijke gevaarlijke stoffen bevatten. Er bestaan alternatieven voor coatings van epoxy.