Momenteel wordt het 5G-netwerk voor mobiele telecommunicatie uitgerold en worden nieuwe frequenties geveild. ‘5G’ staat voor ‘vijfde generatie’ mobiele netwerksystemen. Sommige mensen zijn bang dat de elektromagnetische velden van 5G-antennes gezondheidseffecten  kunnen veroorzaken.

5G-systemen en gezondheid

Mensen worden al jaren blootgesteld aan de elektromagnetische velden van mobiele communicatienetwerken. Er is al veel onderzoek gedaan naar gezondheidseffecten van antennes en gebruikerstoestellen voor mobiele telefonie. Deze apparatuur werkt met radiofrequente elektromagnetische velden. De enige bewezen schadelijke gezondheidseffecten van deze velden zijn het gevolg van te veel opwarming in het lichaam of op de huid. Om deze acute effecten te voorkomen, gelden er blootstellingslimieten, ook voor 5G.

Of met de introductie van 5G de sterkte van de velden en de blootstelling van mensen zal veranderen, is met de huidige kennis niet goed te beantwoorden. Het is immers niet bekend welke 5G-systemen wanneer operationeel zullen zijn en hoe intensief deze zullen worden gebruikt. Dit is vooral afhankelijk van de groeiende maatschappelijke behoefte aan datacommunicatie.

Hoewel sommige onderzoeken naar de huidige generaties mobiele telecommunicatie aanwijzingen voor gezondheidseffecten leveren die niet door opwarming komen, geven alle wetenschappelijke onderzoeken samen geen bewijs dat blootstelling onder de limieten schadelijk is. Begin 2024 is als tussenresultaat van het COSMOS-onderzoek, een internationaal cohortonderzoek naar de mogelijke samenhang tussen gebruik van mobiele telefoons en effecten op de gezondheid, gepubliceerd dat er bij intensief gebruik van de mobiele telefoon geen groter risico op hersentumoren is gevonden. Binnen het  Horizon Europe onderzoeksprogramma van de Europese Unie loopt nog aanvullend onderzoek naar mogelijke langetermijneffecten door de hogere frequenties ('millimetergolven') van 5G-systemen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werkt aan een nieuwe beoordeling van de gezondheidseffecten van radiofrequente velden op basis van een twaalftal systematische reviews van de wetenschappelijke literatuur, waarvan er inmiddels meer dan de helft zijn gepubliceerd.

Overheidsbeleid en 5G-systemen

• Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat zal in de wet blootstellinglimieten voor telecommunicatienetwerken opnemen.
• Fabrikanten van apparaten die elektromagnetische velden produceren en aanbieders van telecommunicatiediensten, moeten ervoor zorgen dat de gezondheid en veiligheid is gewaarborgd. Dat kan door aan te tonen dat de veldsterktes onder de blootstellingslimieten blijven. De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur controleert dat steekproefsgewijs, of op verzoek, door metingen te doen. De manier van meten van de blootstelling aan 5G vormt een nieuwe uitdaging, omdat nog niet duidelijk is hoe en in welke mate 5G-systemen zullen toegepast worden.
• De Rijksoverheid en gemeenten zorgen samen voor snel internet overal, door de voorgenomen veiling van een nieuwe frequentieband (3,5 GHz) en het uitrollen van small cells.