Door de coronamaatregelen tijdens de pandemie werd er massaal thuis gewerkt (en gestudeerd). Daarmee nam het aantal verkeersbewegingen fors af. Dit had positieve invloed op de lokale luchtkwaliteit en leidde tot een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Ook na de pandemie willen mensen meer thuis werken. Dit is een kans voor het Nederlandse klimaatbeleid. Het hangt wel af van de mogelijkheden die bijvoorbeeld de werkgever biedt voor thuiswerken. Daarnaast gingen mensen vaker wandelen of fietsen in de buurt. Dit blijkt uit een inventarisatie van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) naar de lessen uit de COVID-19-pandemie voor het Nederlandse klimaatbeleid.

Schonere lucht door minder mobiliteit

In 2020 was er 13% minder uitstoot van CO2(carbon dioxide) dan in 2019, doordat er minder verkeersbewegingen (mobiliteit) waren. In totaal legde Nederlanders 30% minder kilometers af dan in 2019. In 2020 was de uitstoot van broeikasgassen 22 megaton minder dan in 2018. Dit kwam door bijvoorbeeld door het thuiswerken en het sluiten van de scholen. De daling in gebruik was het grootst voor het openbaar vervoer. Soms kozen mensen in plaats van het openbaar vervoer voor de auto, of een ander vervoersmiddel. Sommige gemeenten creëerden voor het fietsen en wandelen in die periode extra mogelijkheden. Dit was echter vaak tijdelijk.

Beter gebruik van de leefomgeving

Wandelen en sporten in de nabije omgeving namen tijdens de pandemie toe. Groen en water in de buurt zijn bewezen positief voor de fysieke en mentale gezondheid. Ook tijdens de pandemie waren deze positieve effecten zichtbaar, waaronder op luchtweginfecties zoals COVID-19. Klimaatadaptatiemaatregelen die zorgen voor meer groen of water in de leefomgeving zijn dus ook een kans voor de volksgezondheid.

Belangrijk hierbij is dat openbare buitenruimtes, activiteiten zoals wandelen, fietsen en sporten nog beter faciliteren en stimuleren. Het groen en water moeten goed bereikbaar zijn en de drukte beheersbaar. De druk(te) op de buitenlocatie was tijdens de pandemie vaak groot.

Risico voor klimaatbeleid

Naar verwachting zullen de mensen de komende jaren nog steeds minder gebruik maken van het openbaar vervoer. Het gebruik van de auto neemt in vergelijking sneller toe. Dit is voor het klimaat(akkoord) geen goede ontwikkeling. Om mensen weer meer met de bus, trein, metro of tram te laten gaan, is het belangrijk dat het openbaar vervoer veilig, toegankelijk en betaalbaar is. Belangrijk is wel, dat het openbaar vervoer door aanpassingen niet duurder wordt.

Bron: RIVM