In drinkwaterbronnen worden resten van geneesmiddelen gevonden. Door steeds nauwkeurigere analysemethodes worden steeds kleinere hoeveelheden geneesmiddelen en andere stoffen in drinkwater aangetoond. Rioolwaterzuiveringsinstallaties kunnen resten van geneesmiddelen nog niet goed verwijderen. Daardoor komen ze in het milieu terecht en dus ook in bronnen voor drinkwater.

Het gebruik van geneesmiddelen zal in de toekomst verder toenemen als gevolg van de vergrijzing en het toenemende gebruik van medicijnen. Daarnaast is de verwachting dat door klimaatverandering de concentraties stoffen in rivieren verder zullen stijgen. Dit is het gevolg van verlaagde waterafvoer van rivieren door droogte. Hierdoor is er bezorgdheid dat ook de concentratie van geneesmiddelen in drinkwaterbronnen zal toenemen.

Geneesmiddelen in drinkwater en gezondheid

Via drinkwater kan men aan kleine concentraties medicijnresten blootgesteld worden.

De restanten van geneesmiddelen die aangetroffen worden zijn zo laag dat ze geen effect hebben op de gezondheid, ook niet als met mengseltoxiciteit rekening wordt gehouden.

De aanpak van geneesmiddelen in drinkwater

De overheid stelt regels op om de kwaliteit van drinkwater te beschermen:

  • Kwaliteitseisen voor drinkwater: de wettelijke kwaliteitseisen voor drinkwater staan in het Drinkwaterbesluit. Hierin staat hoeveel stoffen en organismen maximaal in het drinkwater mogen voorkomen. Daarnaast gelden er voor nieuwe verontreinigingen zoals geneesmiddelen zogenaamde drinkwaterrichtwaarden (gezondheidskundig onderbouwde veilige risicogrenzen) (RIVM, Kwaliteitseisen drinkwater). 
  • Om schoon en veilig drinkwater te krijgen, moeten drinkwaterbedrijven grondwater en oppervlaktewater op een voorgeschreven manier zuiveren.
  • Eisen aan producten: drinkwaterbedrijven en installatiebedrijven mogen alleen goedgekeurde producten, zoals leidingen en kranen, gebruiken bij de drinkwatervoorziening, zodat het drinkwater niet vervuild raakt. De regels hiervoor staan in het Drinkwaterbesluit, het Bouwbesluit en de Regeling materialen en chemicaliën drink- en warm tapwatervoorziening.
  • Controle drinkwaterkwaliteit: drinkwaterbedrijven moeten controleren of de kwaliteit van het geleverde drinkwater voldoet aan de kwaliteitsnormen uit het Drinkwaterbesluit. Zij rapporteren hierover aan de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).
  • Samenwerking alle betrokkenen: in de Ketenaanpak Medicijnresten uit Water werkt de Rijksoverheid samen met alle partijen die in deze keten een rol spelen. De waterschappen, drinkwatermaatschappijen, gemeenten, de farmaceutische industrie en veel partijen uit de zorgsector werken samen om medicijnresten in oppervlakte- en grondwater terug te dringen.